Sửa luật để đầu tư “luồng xanh”, bớt thủ tục, tăng hậu kiểm

Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng. Ảnh: Anh Nguyễn/betvisa-888.netanet.vn

Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng cho biết: Trong bối cảnh nhiều luật đã được sửa đổi để đáp ứng yêu cầu phát triển, Luật Đầu tư (thay thế) cần được rà soát, cập nhật nhằm bảo đảm đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành. Mục tiêu là kế thừa những quy định còn phù hợp, tinh gọn nội dung, tăng tính khả thi, do vậy các góp ý với luật này cần đi thẳng vào giải pháp cụ thể, tránh nêu chung chung.

“Luật Đầu tư chỉ nên xác lập hành lang pháp lý và điều kiện cơ bản để doanh nghiệp nắm quy trình đầu tư, còn các vướng mắc chuyên sâu liên quan đất đai, môi trường, sở hữu trí tuệ… phải được xử lý theo luật chuyên ngành, tránh chồng chéo và phức tạp hóa hệ thống pháp luật”, Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho hay. 

Ông Hoàng Mạnh Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Tài chính cho biết, 5 nhóm chính sách trọng tâm, gồm: hoàn thiện, đơn giản hóa thủ tục đầu tư kinh doanh; tăng cường phân cấp thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư; hoàn thiện quy định về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Đồng thời, hoàn thiện quy định về ngành, nghề ưu đãi đầu tư, địa bàn ưu đãi và chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt; quản lý hoạt động đầu tư ra nước ngoài phù hợp yêu cầu quản lý nhà nước và bảo đảm quyền tự do đầu tư kinh doanh và hoàn thiện quy định triển khai thực hiện dự án đầu tư, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn, bảo đảm tính khả thi.

Tham vấn chính sách Luật, đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị tiếp tục phân cấp, phân quyền cho địa phương theo định hướng chính sách số 1; đồng thời, lưu ý không bỏ sót các đặc thù của luật chuyên ngành. Dẫn chứng Luật Di sản văn hóa 2024 có bốn điều khoản liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh, vị này cho rằng nếu Luật Đầu tư được sửa đổi thì cần điều chỉnh đồng bộ các quy định trong Luật Di sản để tránh nguy cơ thất thoát cổ vật, bảo vật quốc gia hoặc sai lệch quy trình tu bổ di tích.

Đại diện Bộ Công Thương kiến nghị không bỏ hoàn toàn thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án tại cụm công nghiệp, mà chỉ thu hẹp phạm vi áp dụng; đồng thời, cần bổ sung các hình thức đầu tư linh hoạt để bảo đảm sự tương thích giữa Luật Đầu tư, Luật Đất đai và các luật chuyên ngành khác. Về phân công trách nhiệm, đề xuất để UBND cấp tỉnh tự quyết định việc phân cấp cho các sở, ngành liên quan, thay vì quy định cứng trong luật.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước cho rằng cần tiếp tục duy trì giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài nhằm quản lý chặt chẽ dự trữ ngoại hối – vốn đang hạn chế – và phòng ngừa nguy cơ “chảy máu” ngoại tệ. Theo cơ quan này, nếu với đầu tư trong nước còn yêu cầu hồ sơ, thủ tục thì với đầu tư ra nước ngoài, Nhà nước càng cần thận trọng hơn.

Ông Nguyễn Lâm Thành, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đề nghị đơn giản hóa thủ tục để tạo thuận lợi cho cơ quan thực hiện; làm rõ khái niệm “kinh doanh có điều kiện” nhằm bảo đảm thống nhất với Điều 33 Hiến pháp 2013 về quyền tự do kinh doanh; đồng thời, phân định rõ các cấp độ ưu đãi để bảo đảm công bằng giữa vùng núi, biên giới, hải đảo với khu vực đồng bằng.

Ông Trần Văn Lâm, Ủy viên chuyên trách, Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội khóa XV nhấn mạnh yêu cầu quản lý chặt chẽ nhưng hiệu quả, tránh rơi vào hai thái cực “không quản được thì cấm” hoặc “không quản được thì buông”.

Do đó, cần đẩy mạnh cơ chế “luồng xanh”, chuyển sang hậu kiểm để giảm phiền hà; yêu cầu nhà đầu tư tự chịu trách nhiệm về yếu tố tài chính, an ninh, môi trường; đồng thời, rà soát kỹ danh mục ngành, nghề ưu đãi và xác định rõ các luật cần sửa đổi đồng bộ khi điều chỉnh Luật Đầu tư”, ông Trần Văn Lâm đề xuất. 

Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho biết, Bộ Tài chính sẽ chủ động rà soát, hoàn thiện dự thảo trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình; đối với những nội dung liên quan đến nhiều lĩnh vực khác, sẽ báo cáo, xin ý kiến Chính phủ để có hướng dẫn, chỉ đạo thống nhất...