Kỳ tích của hãng công nghệ thực phẩm Chef Robotics​

Vài năm trước, công ty khởi nghiệp (startup) về robot chế biến thực phẩm Chef Robotics đã phải đối mặt với tương lai vô cùng mờ mịt. Chia sẻ về công ty sáu năm tuổi của mình, nhà sáng lập Rajat Bhageria cho biết đã có rất nhiều giai đoạn đen tối làm ông nghĩ đến việc từ bỏ, tuy nhiên nhờ sự động viên từ bạn bè và nhà đầu tư, ông đã tiếp tục kiên trì đưa doanh nghiệp này từ bờ vực phá sản đến huy động thành công hàng chục triệu USD.

Hiện tại, Chef Robotics không chỉ sống sót mà còn là một trong số ít công ty robot công nghệ thực phẩm (food tech) đang phát triển mạnh mẽ. Startup này gần đây đã huy động thành công 20,6 triệu USD trong vòng Series A, nâng tổng vốn chủ sở hữu huy động được lên 38,8 triệu USD. Với đội ngũ 40 nhân viên, Chef Robotics tự hào có các khách hàng lớn như Amy’s Kitchen và Chef Bombay. Theo ông Bhageria, hàng chục robot của công ty đã được lắp đặt trên khắp nước Mỹ và chuẩn bị được 45 triệu bữa ăn cho đến nay.

Thành công này càng nổi bật khi được đặt cạnh các công ty robot thực phẩm thất bại như Chowbotics với robot làm salad Sally, robot giao pizza Zume, robot ki-ốt thực phẩm Karakuri, và gần đây nhất là công ty công nghệ nông nghiệp (agtech) Small Robot Company.

Bí quyết thành công mà nhà sáng lập Bhageria chia sẻ là nằm ở một quyết định mà hầu hết các nhà sáng lập giai đoạn đầu đều e sợ đó là quay lưng lại với những khách hàng đã ký hợp đồng và từ bỏ hàng triệu USD doanh thu tiềm năng.

Mọi chuyện bắt đầu khi ông Bhageria theo học thạc sĩ về robot tại Phòng thí nghiệm GRASP danh tiếng của Đại học Pennsylvania (UPenn). Ông đã ấp ủ giấc mơ về một thế giới khoa học viễn tưởng nơi robot làm việc nhà, cắt cỏ và nấu những bữa tối có chất lượng năm sao.

Thế giới đó vẫn chưa thành hiện thực bởi các kỹ sư chưa giải quyết triệt để vấn đề về khả năng cầm nắm và thao tác linh hoạt của robot. Huấn luyện cùng một robot vừa biết cách rửa ly rượu vang mỏng manh mà không làm vỡ, vừa biết nhấc chiếc chảo gang nặng mà không làm rơi là một thách thức cực lớn.

Tất nhiên, ông Bhageria và đội ngũ của mình đã không thể xây dựng thành công một robot "có thể nhặt mọi thứ" vì thiếu dữ liệu huấn luyện cần thiết. Ông đã đề nghị các khách hàng tiềm năng cho phép lắp đặt robot chỉ xử lý một hoặc hai thành phần trước, từ đó thu thập dữ liệu và phát triển dần lên. Họ đã từ chối.

Thay vì đi vào ngõ cụt khi cố gắng đáp ứng yêu cầu của khách hàng hiện tại, ông đã đi đến một quyết định đau đớn đó là ông cần những khách hàng khác. Việc phải từ bỏ những hợp đồng đã ký là một quyết định vô cùng khó khăn, nhưng nó đã mở đường cho sự sống còn của Chef Robotics.

Giai đoạn sau năm 2021, việc kêu gọi vốn trở nên cực kỳ khắc nghiệt. Các quỹ đầu tư mạo hiểm cũng nhìn vào số lượng lớn các startup robot thực phẩm thất bại. Ông Bhageria đã kêu gọi đầu tư với hàng chục quỹ khác nhau và liên tục bị từ chối.

Tuy vậy, vào tháng 3/2023, Chef Robotics đã huy động thành công 11,2 triệu USD trong vòng gọi vốn do Construct Capital dẫn đầu, cùng sự tham gia của Promus Ventures, Kleiner Perkins và Gaingels. Quan trọng hơn, ông Bhageria và đội ngũ đã tìm ra thị trường hoàn hảo cho mình, một phân khúc trong ngành công nghiệp thực phẩm được gọi là "sản xuất hỗn hợp cao".

Khác với mô hình trước đây là một nhân viên lấy tất cả nguyên liệu, các nhà máy "sản xuất hỗn hợp cao" vận hành theo dây chuyền lắp ráp. Mỗi công nhân chỉ thực hiện lặp đi lặp lại việc thêm một thành phần cụ thể vào khay cho đến khi đơn hàng hoàn tất, sau đó họ chuyển sang lắp ráp công thức tiếp theo.

Ông Bhageria mô tả hàng trăm công nhân sẽ đứng trong một căn phòng lạnh khoảng 1 độ C và công việc về cơ bản là xúc thức ăn trong tám giờ mỗi ngày. Do đó, ngành này đối mặt với tình trạng thiếu lao động trầm trọng.

Trước đây, việc ứng dụng robot không khả thi về mặt kinh tế đối với các nhà máy này do sự đa dạng của nguyên liệu. Nhưng một startup sản xuất robot linh hoạt với các thành phần, nơi robot được tùy chỉnh và phát triển song song với nhà sản xuất thực phẩm, lại là một giải pháp phù hợp.

Avataar Venture Partners, quỹ đồng sáng lập bởi cựu nhà đầu tư mạo hiểm của Norwest, ông Mohan Kumar, đang đặc biệt tìm kiếm các startup "AI trong thế giới vật lý" và đã chủ động tiếp cận Chef Robotics. Ông Bhageria đã hoàn tất vòng gọi vốn Series A trị giá 20,6 triệu USD này trong vòng chưa đầy một tháng.

Ngoài vốn chủ sở hữu, Chef Robotics còn ký một khoản vay mới trị giá 22,5 triệu USD từ ngân hàng Silicon Valley Bank để tài trợ thiết bị, nâng tổng số nợ huy động được lên 26,76 triệu USD.

Hành trình từ bờ vực thất bại đến vị thế hiện tại của Chef Robotics là minh chứng cho tầm quan trọng của việc dám thay đổi, tìm đúng thị trường ngách và kiên trì theo đuổi tầm nhìn công nghệ.