Kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm 6 năm tù đối với người nuôi gà lôi

Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên Đỗ Mạnh Tăng cho biết đã kiến nghị viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp ra kháng nghị bản án sơ thẩm tuyên phạt Thái Khắc Thành (trú tại tỉnh Nghệ An) 6 năm tù vì nuôi, bán 13 con gà lôi.

Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên cũng đã kiến nghị Viện kiểm sát nhân dân tỉnh kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm do Tòa án nhân dân khu vực 5 (Hưng Yên) tuyên ngày 8/8 theo quy định của pháp luật, để Tòa án nhân dân tỉnh xem xét lại toàn bộ vụ án và bản án sơ thẩm.

Đồng thời, Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên đã ra quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với Thái Khắc Thành từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú, chờ xét xử phúc thẩm lại toàn bộ vụ án theo quy định của pháp luật.

Theo Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên Đỗ Mạnh Tăng, ngay khi nhận được nhiều thông tin phản ánh khác nhau liên quan bản án sơ thẩm, Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh đã phối hợp với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp và lãnh đạo Công an tỉnh Hưng Yên để nắm bắt toàn bộ nội dung vụ án.

Qua nghiên cứu toàn bộ hồ sơ vụ án, bản án hình sự sơ thẩm và các quy định của pháp luật, Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên nhận thấy, cấp sơ thẩm chưa áp dụng thông tư số 27 ban hành ngày 24/6/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1/7/2025

Theo thông tư, tại phụ lục danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo quy định gà lôi trắng có tên khoa học là Lophura nycthemera, thuộc nhóm IIB (không còn thuộc nhóm IB theo Nghị định số 84/2021/NĐ-CP của Chính phủ như khi khởi tố điều tra và truy tố).

Tòa án tỉnh Hưng Yên cũng yêu cầu Chánh án Tòa án nhân dân khu vực 5, thẩm phán chủ tọa phiên tòa xét xử anh Thái Khắc Thành báo cáo giải trình.

Kháng nghị hủy toàn bộ bản án sơ thẩm

Bản án sơ thẩm xác định 13 cá thể thu giữ của Thái Khắc Thành là "gà lôi trắng", là loài chim được ghi nhận trong nhóm IB theo Nghị định số 84/2021/NĐ-CP của Chính phủ.

Hội đồng xét xử tuyên bố Thái Khắc Thành phạm tội "vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm" theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 244 Bộ luật Hình sự.

Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, các quy định pháp luật, Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên nhận định, tòa sơ thẩm áp dụng các quy định trên khi tuyên án anh Thành là không đúng với sự thay đổi của chính sách, pháp luật.

Hành vi nêu trên của Thái Khắc Thành có dấu hiệu của tội "vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã" quy định tại Điều 234 Bộ luật Hình sự, tuy nhiên cần phải điều tra lại và xác định giá trị các cá thể gà lôi thu giữ để làm căn cứ giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật.

Do Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh không có thẩm quyền kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm theo trình tự phúc thẩm, vì vậy Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên đã có văn bản kiến nghị Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh kháng nghị theo thẩm quyền.

Ngày 13/8, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hưng Yên đã ra kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm tuyên phạt anh Thành 6 năm tù theo hướng đề nghị hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.

Cùng ngày, Tòa án nhân dân tỉnh đã ra quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với anh Thái Khắc Thành từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú, chờ xét xử phúc thẩm lại toàn bộ vụ án theo quy định của pháp luật.

Theo hồ sơ vụ án, từ năm 2022, anh Thái Khắc Thành tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội, biết gà lôi trắng là động vật nguy cấp, quý, hiếm cần được bảo tồn, không được nuôi, nhốt, mua bán và có giá trị cao nên nảy sinh ý định nhân giống bán lấy tiền chi tiêu.

Hai năm sau, thông qua mạng xã hội, Thành mua một con gà lôi trống của một người không quen biết ở Cần Thơ với giá 4,5 triệu đồng.

Sau đó, qua mạng xã hội, Thành tiếp tục liên hệ với người ở huyện Diễn Châu cũ (tỉnh Nghệ An) thỏa thuận trao đổi một con chim chích chòe lửa mà mình đang nuôi lấy hai con gà lôi mái của người này, đưa về nuôi chung với con gà lôi trống đã mua trước đó. Sau một thời gian, các con gà lôi mái mà Thành nuôi đẻ được 13 trứng và ấp nở ra 10 gà lôi con.

Đến tháng 3/2025, do muốn bán gà lôi lấy tiền, Thành đã lên mạng xã hội đăng bán gà lôi con kèm theo hình ảnh đàn gà mình đang nuôi. Một tài khoản lạ không rõ tên, tuổi, địa chỉ hỏi mua 10 con gà lôi con của Thành với giá 500.000 đồng/con.

Ngày 2/4/2025, khi xe do Thành thuê chở 10 con gà lôi con đi giao cho khách đến địa phận xã Song An, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình cũ (nay là phường Vũ Phúc, tỉnh Hưng Yên) thì bị tổ công tác của Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Thái Bình kiểm tra, thu giữ.

Cơ quan công an khám xét khẩn cấp nơi ở của Thành và thu giữ thêm 3 con gà lôi. Sau đó Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình cũ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, bắt tạm giam Thành về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm.

Bốn tháng sau, Thành bị Tòa án khu vực 5, tỉnh Hưng Yên đưa ra xét xử và tuyên phạt 6 năm tù.