Để kinh tế đêm thêm “tỏa sáng”

Các hoạt động vui chơi, giải trí, biểu diễn văn hóa nghệ thuật, thưởng thức ẩm thực... diễn ra từ 18 giờ hôm trước đến 6 giờ ngày hôm sau được gọi chung là kinh tế đêm, góp phần quan trọng tăng doanh thu, thúc đẩy phát triển kinh tế, nhất là kinh tế du lịch, dịch vụ ở nhiều địa phương. Bên cạnh hiệu quả đã thấy rõ, các chuyên gia, nhà quản lý cho rằng, cần nhiều giải pháp đặc thù để tiếp tục có thêm sản phẩm, dịch vụ thuộc kinh tế đêm thực sự đặc sắc, hài hòa lợi ích, thúc đẩy phát triển du lịch, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Khẳng định lợi thế phát triển

Tại nhiều địa phương, nhất là đô thị phát triển mạnh du lịch, dịch vụ, các mô hình, hoạt động kinh tế đêm đã và đang thể hiện rõ sức hút đặc biệt. Thành phố Hồ Chí Minh là điểm đến du lịch sôi động của cả nước, những năm gần đây có nhiều tuyến phố kinh doanh dịch vụ ẩm thực, mua sắm vào ban đêm hoặc tổ chức biểu diễn văn hóa nghệ thuật, không gian dạo phố, trở thành điểm hẹn thu hút người dân và du khách. Đó là phố đi bộ Nguyễn Huệ, đường sách Nguyễn Văn Bình, chợ Bến Thành, chợ Hồ Thị Kỷ, phố Bùi Viện, phố ẩm thực Vĩnh Khánh, các trung tâm thương mại, cơ sở dịch vụ chăm sóc sức khỏe, làm đẹp...

Thông tin từ Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh, trên địa bàn có nhiều sản phẩm du lịch, trải nghiệm tham quan Thành phố hay khám phá nét văn hóa, xem biểu diễn nghệ thuật, thưởng thức ẩm thực diễn ra vào ban đêm đã và đang được du khách đón nhận. Các tour du lịch được thiết kế với nhiều hoạt động trải nghiệm, tham quan Thành phố về đêm, qua nhiều phường còn đậm dấu ấn văn hóa, kiến trúc đô thị như: Sài Gòn, Tân Định, Bến Thành, Cầu Ông Lãnh hay không gian bờ biển thơ mộng, những tuyến phố ở phường Vũng Tàu, phường Tam Thắng, phường Rạch Dừa.

Đánh giá về sản phẩm du lịch đêm ở Thành phố Hồ Chí Minh, nhiều ý kiến khẳng định, Thành phố có nền kinh tế phát triển năng động bậc nhất, trung tâm du lịch trọng điểm của cả nước, khí hậu quanh năm dễ chịu, cơ sở hạ tầng phát triển, đa dạng các loại sản phẩm dịch vụ. Nhịp sống sôi động của đô thị về đêm, vẻ đẹp của Thành phố sông nước là nét chính thu hút du khách trong và ngoài nước.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Hoàng Long (Trường Đại học Nguyễn Tất Thành), du lịch đêm ở Thành phố Hồ Chí Minh đang phát triển và trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn tại Việt Nam. Một số điểm mạnh của sản phẩm du lịch đêm ở Thành phố này có thể khẳng định như: khu phố đi bộ Nguyễn Huệ, chợ Bến Thành, khu phố Bùi Viện và các công viên, sân vận động.

Nhiều hoạt động giải trí và sự kiện đa dạng được tổ chức vào buổi tối, các lễ hội, chương trình ca nhạc, múa lân, kịch nói, sự kiện văn hóa, giải trí và thể thao. Sản phẩm du lịch đêm ở Thành phố Hồ Chí Minh thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước, đặc biệt là khách du lịch trẻ yêu thích trải nghiệm độc đáo, mới lạ. Đây chính là một trong những lý do để Thành phố luôn giữ vững thương hiệu một trong những điểm đến du lịch sôi động, có tên trên bản đồ du lịch trong nước và quốc tế.

Một địa phương khác ở Đồng bằng sông Cửu Long trong những năm gần đây bước đầu có một số điểm đến vào buổi tối thu hút du khách là tỉnh Đồng Tháp. Du khách Nguyễn Hồng Mai đến từ phường Hiệp Bình (Thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ, trước đây, du khách đến Đồng Tháp nghỉ lại đêm khó tìm thấy các hoạt động trải nghiệm vào buổi tối thì nay đã khác.

Với sự hợp nhất tỉnh Đồng Tháp cũ và tỉnh Tiền Giang cũ thành tỉnh Đồng Tháp, du khách đến đây vào buổi tối có thể dạo phố, tham quan một số phiên chợ đêm, nhất là vào những ngày cuối tuần, thưởng thức đặc sản ẩm thực hủ tiếu Mỹ Tho ở phường Mỹ Tho, hủ tiếu, bánh phồng Sa Giang ở các phường Sa Đéc, Cao Lãnh, món bánh dân gian ở phiên chợ... Tuy chưa phong phú nhưng du khách có thể tìm thấy nét riêng khi về Đồng Tháp.

Cần các giải pháp đặc thù

Với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh mới, nhiều địa phương được hợp nhất tạo không gian phát triển mới, chắc chắn từng địa phương có thế mạnh du lịch, dịch vụ sẽ có những chiến lược mới phát triển kinh tế du lịch, dịch vụ, trong đó có giải pháp phù hợp xây dựng, khai thác hiệu quả sản phẩm du lịch, dịch vụ đêm.

Phó Giáo sư Bùi Hoài Sơn (Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội) phân tích, nhiều nghiên cứu đã khẳng định, khách du lịch dành thời gian chính để tiêu là vào ban đêm, còn sản phẩm du lịch đêm luôn có sự hấp dẫn riêng của nó. Dưới ánh sáng lung linh, huyền bí, những di tích được kể chuyện hay hơn với sự hỗ trợ của phương tiện kỹ thuật hiện đại, hoạt động văn hóa cũng trở nên nhộn nhịp, hấp dẫn, thu hút du khách hơn. Đây chính là tiềm năng nhiều địa phương cần tận dụng, phát huy.

Thành phố Hồ Chí Minh giờ đây với vai trò kiến tạo một siêu đô thị mới tại vùng Đông Nam Bộ, phát huy tối đa lợi thế tự nhiên, địa lý và cơ sở hạ tầng, lĩnh vực du lịch, dịch vụ là một trong những ngành kinh tế thế mạnh được chú trọng đầu tư, phát triển.

Thạc sĩ Nguyễn Hoàng Long (Trường Đại học Nguyễn Tất Thành) cho rằng, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết để phát triển sản phẩm du lịch đêm đạt hiệu quả cao hơn ở Thành phố Hồ Chí Minh. Chất lượng một số dịch vụ và hoạt động giải trí chưa đáp ứng nhu cầu, mong muốn của khách du lịch, đặc biệt là với khách du lịch quốc tế. Mật độ dân số cao và giao thông tại một số điểm xảy ra ùn tắc, đặc biệt vào giờ cao điểm. Điều này có thể gây khó khăn cho du khách di chuyển từ điểm đến này sang điểm đến khác trong thời gian ngắn, gây ảnh hưởng đến lịch trình trải nghiệm của du khách. Vì vậy giải pháp đầu tiên để phát triển sản phẩm du lịch đêm ở Thành phố là tăng cường quản lý đô thị đêm.

Cùng với đó, chính quyền Thành phố cần tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng, cải tạo và nâng cấp đèn đường, cải tạo các con đường và xây dựng thêm công trình công cộng như công viên, hồ nước, khu vực giải trí. Để phát triển sản phẩm du lịch đêm đa dạng và độc đáo đòi hỏi sự sáng tạo, đầu tư như các hoạt động du lịch đón mặt trời, mua sắm đêm và buổi biểu diễn nghệ thuật đường phố.

Theo lãnh đạo Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh, thúc đẩy kinh tế đêm, tạo thêm các hoạt động trải nghiệm hấp dẫn là một trong những hướng phát triển của du lịch Thành phố. Nhằm đa dạng sản phẩm du lịch, Thành phố đang nghiên cứu tổ chức mở cửa thí điểm một số bảo tàng vào ban đêm, đồng thời có thể kết hợp các chương trình biểu diễn nghệ thuật truyền thống, thời trang... Bên cạnh đó, các tuyến du lịch đường thủy tiếp tục được đầu tư, phát triển sản phẩm, dịch vụ trải nghiệm về đêm thu hút du khách.

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Nghi (Trường Ðại học Cần Thơ) đánh giá, tiềm năng, thị trường sản phẩm, dịch vụ liên quan đến kinh tế đêm của Cần Thơ còn nhiều dư địa phát triển, cần quan tâm yếu tố phát huy chiều sâu giá trị tri thức văn hóa trong phát triển dịch vụ đêm, trong đó gợi mở về phát triển kinh tế đêm ở thành phố Cần Thơ - đô thị trung tâm Đồng bằng sông Cửu Long, hội tụ một vùng văn hóa đa thanh, đa sắc.

Thành phố nên tiếp tục xây dựng mô hình phát triển kinh tế ban đêm phù hợp lợi thế và điều kiện thực tiễn địa phương, đáp ứng nhu cầu thị trường khách du lịch trọng tâm.

Thành phố xác định khu vực, tuyến phố ưu tiên phát triển kinh tế đêm gắn liền với thế mạnh hạ tầng du lịch, xác định sản phẩm, dịch vụ đặc trưng. Các cấp, ngành cần thu hút và lựa chọn doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh nhiều kinh nghiệm tham gia phát triển sản phẩm du lịch, dịch vụ đêm; đồng thời có chính sách ưu tiên phát triển chương trình, hoạt động văn hóa nghệ thuật truyền thống để gia tăng sự trải nghiệm cho du khách khi đến vùng đất Cần Thơ.