Dây đai an toàn ô tô – “Lá chắn” bảo vệ tính mạng và công cụ ứng cứu khẩn cấp

Văn Xuyên/BNEWS/TTXVN 13:04' - 10/05/2025
BNEWS Dây đai an toàn ô tô không chỉ là thiết bị an toàn cơ bản để bảo vệ người ngồi trong xe nếu xảy ra va chạm hoặc tai nạn mà còn có nhiều tác dụng khác nhưng có thể nhiều người còn chưa biết đến.

Bảo vệ tính mạng khi xảy ra va chạm

Dây đai an toàn có chức năng chính là giữ cơ thể người ngồi đúng vị trí khi xe xảy ra va chạm hoặc dừng đột ngột. Nhờ đó, lực va đập sẽ được phân bổ lên những vùng cơ thể có khả năng chịu lực tốt như vai, ngực và xương chậu, giúp hạn chế tối đa nguy cơ chấn thương nặng.

Khi xe gặp tai nạn lật ngang hoặc lật úp, dây an toàn sẽ giữ chặt người ngồi bên trong, ngăn chặn nguy cơ bị văng ra ngoài xe hoặc va đập mạnh vào các bộ phận nội thất. Nhờ vậy, dây an toàn góp phần giảm thiểu chấn thương và bảo vệ tính mạng người dùng một cách hiệu quả.

Khi gài dây an toàn ô tô đúng cách, các dây này phân tán phần lớn lực kéo tới vào các bộ phận của cơ thể như lồng ngực, xương chậu, xương sườn…, nhờ đó làm giảm các chấn thương nặng. Trong tình huống xảy ra va chạm, dây sẽ dựa vào cảm biến tự động siết chặt và giữ hành khách cố định tại vị trí, không bị văng ra ngoài. 

Theo nhiều nghiên cứu an toàn giao thông, dây đai có thể giảm tới 50% nguy cơ tử vong và 45% nguy cơ chấn thương nghiêm trọng trong các vụ tai nạn.

Tăng cường hiệu quả hoạt động của túi khí

Túi khí ô tô được thiết kế hoạt động song song với dây đai an toàn, chứ không thể thay thế lẫn nhau. Khi xảy ra va chạm, dây đai sẽ cố định vị trí người ngồi, giúp túi khí bung đúng thời điểm và đúng vị trí, phát huy tối đa tác dụng bảo vệ vùng đầu và ngực. Trong trường hợp không thắt dây an toàn, người ngồi có thể va vào túi khí khi nó đang bung ra với lực lớn, gây tổn thương nghiêm trọng thay vì bảo vệ.

Không chỉ bảo vệ người lái, mà còn cả hành khách

Trên thực tế, nhiều hành khách – đặc biệt là người ngồi ở hàng ghế sau – thường bỏ qua việc thắt dây an toàn. Tuy nhiên, trong các vụ va chạm mạnh, người không thắt dây có thể bị hất văng, gây chấn thương nghiêm trọng cho cả bản thân và người ngồi phía trước. Các chuyên gia khuyến cáo: mọi vị trí ghế có trang bị dây an toàn đều phải sử dụng đúng cách, nhằm tạo thành "hàng rào an toàn" trong khoang xe.

Dây đai an toàn – công cụ đa năng trong tình huống khẩn cấp

Trong các sự cố như xe rơi xuống nước hoặc bốc cháy, việc phá kính cửa sổ bằng đầu dây đai là giải pháp khả thi và nhanh chóng, đặc biệt khi các cửa không thể mở được do hệ thống điện tử gặp trục trặc.

Không nhiều người biết rằng đầu khóa dây đai an toàn, thường được làm bằng kim loại cứng, có thể được sử dụng như công cụ đập vỡ kính ô tô khi cần thoát hiểm.

"Công cụ" hỗ trợ thoát hiểm:

- Thoát khỏi xe chìm dưới nước: Trong trường hợp xe gặp tai nạn và chìm dưới nước, dây an toàn có thể được sử dụng như một công cụ hỗ trợ thoát hiểm. Với độ chắc chắn và chịu lực cao của kim loại làm móc chốt, người trong xe cần lấy phần mép móc chốt để đập vào kính cửa sổ tạo vết nứt.

"Dây thừng" đa năng:

- Kéo xe chết máy giữa đường: Trong trường hợp xe bị chết máy không khởi động lại được, nếu đi một mình hãy bật đèn khẩn cấp, cài số về N và nhả phanh tay, hạ cửa kính bên ghế lái, kéo hết cỡ dây an toàn ra rồi đóng cửa xe kẹp lại, lúc này bạn có thể choàng dây đai an toàn qua vai để dùng sức lực cơ thể kéo xe vào lề đường, giải phóng tay trái trong khi tay phải điều chỉnh chỉnh vô lăng.

Tuy nhiên, có một lưu ý là chỉ nên áp dụng cách này khi bạn có một mình, trên mặt đường phẳng và khô. Lý do là nếu áp dụng với mặt đường nghiêng dốc hoặc trơn ướt, thì khi xe vào đà lăn bánh có thể kéo ngã bạn, rất nguy hiểm.

- Kéo vật nặng: Dây an toàn có thể được tháo rời và sử dụng như một sợi dây thừng đa năng trong những tình huống khẩn cấp. Ví dụ, bạn có thể sử dụng dây an toàn để kéo vật nặng, cố định đồ đạc hoặc thậm chí làm dây cứu sinh trong trường hợp cần thiết.

- Buộc đồ đạc: Khi chở nhiều đồ đạc trên xe, bạn có thể sử dụng dây an toàn để buộc chặt chúng, đảm bảo an toàn cho người lái và hành khách trong suốt hành trình.

Cách kiểm tra thủy kích đơn giản bằng dây đai

Một mẹo được nhiều tài xế kinh nghiệm truyền lại là kéo hết dây đai an toàn để xem mức độ hoạt động của cơ chế tự khóa. Nếu dây bị rút cứng, khó trơn tru sau khi đi qua vùng ngập, đó có thể là dấu hiệu hệ thống an toàn hoặc điện tử bị ảnh hưởng bởi nước – cảnh báo sớm cho nguy cơ thủy kích.

Lưu ý dành cho người mua xe cũ: Kiểm tra năm sản xuất dây đai an toàn

Một chi tiết quan trọng nhưng ít được chú ý khi kiểm tra xe cũ là năm sản xuất in trên dây đai an toàn. Trên phần thân dây đai – thường ở sát gốc cố định gần sàn xe – sẽ có nhãn vải hoặc tem nhựa ghi rõ ngày, tháng, năm sản xuất của bộ dây.

Người mua có thể đối chiếu thông tin này với năm sản xuất ghi trên giấy đăng kiểm hoặc khung gầm xe để xác định tính đồng bộ. Nếu dây đai có năm sản xuất chênh lệch nhiều so với thân xe (trước hoặc sau quá nhiều), đó có thể là dấu hiệu xe từng bị tai nạn và thay thế linh kiện.

Phát hiện sớm dấu hiệu thủy kích

Một mẹo thực tế khác được nhiều tài xế chia sẻ là kéo hết cỡ dây đai an toàn để kiểm tra tình trạng xem xe có bị ngập nước hoặc thủy kích. Nếu dây bị kẹt hoặc rút không mượt, rút hết dây thấy có dính bẩn ở tận gốc, đó có thể là dấu hiệu hệ thống an toàn đã bị ảnh hưởng, thậm chí nước đã xâm nhập vào bộ phận điều khiển – dấu hiệu sớm cho hiện tượng thủy kích.

Tuân thủ pháp luật và nâng cao văn hóa giao thông

Theo quy định, ở nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam đều bắt buộc đeo dây an toàn ô tô khi sử dụng xe. Người điều khiển, hành khách ngồi trên xe không thắt dây đai ô tô còn được xem là vi phạm luật và có nguy cơ xử phạt hành chính từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng (Theo Khoản 1, Điều 5, Nghị định 46/2016/NĐ-CP).

Việc tuân thủ không chỉ nhằm tránh xử phạt hành chính, mà còn thể hiện trách nhiệm cá nhân trong việc bảo vệ tính mạng và an toàn cho bản thân và cộng đồng.

Dây đai an toàn ô tô không chỉ là thiết bị bắt buộc theo quy định pháp luật, mà còn là “người bạn đồng hành” đáng tin cậy trên mọi hành trình. Từ việc giảm thiểu thương vong đến hỗ trợ thoát hiểm và xử lý sự cố, dây đai an toàn ngày càng chứng minh vai trò thiết yếu đối với mỗi tài xế và hành khách. Thắt dây an toàn – hành động nhỏ nhưng có thể cứu cả một mạng người.

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục