Cà Mau mở cao điểm tuyên truyền, xử lý vi phạm chống khai thác IUU

Tại tỉnh Cà Mau, mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) vẫn còn một số tồn tại cần khắc phục. Để góp phần gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC), tỉnh Cà Mau đang mở cao điểm triển khai quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU.

Xã Gành Hào hiện có trên 400 phương tiện khai thác hải sản, là một trong những địa phương có đội tàu lớn của tỉnh Cà Mau. Những ngày qua, nhiều hoạt động chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đã được các ngành, các cấp của tỉnh Cà Mau phối hợp tổ chức tại đây.

Theo đó, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 phối hợp cùng xã Gành Hào tổ chức hoạt động dân vận cảnh sát biển “đồng hành với ngư dân”. Lực lượng Cảnh sát biển cùng chính quyền địa phương đến gặp gỡ bà con ngư dân để phát tờ rơi tuyên truyền, phổ biến các nội dung liên quan đến Luật Cảnh sát biển Việt Nam; đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước liên quan đến việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định nhằm góp phần ngăn chặn, chấm dứt tình trạng khai thác IUU trên địa bàn.

Song song với hoạt động này, Bộ Tư lệnh vùng Cảnh sát biển 4 còn phối hợp cùng các cơ quan, đơn vị  tổ chức phiên tòa giả định tuyên truyền, phổ biến pháp luật chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Sau khi phiên tòa giả định, Bộ Tư lệnh vùng Cảnh sát biển 4 còn tổ chức tọa đàm, trao đổi trực tiếp cùng bà con ngư dân liên quan đến việc tổ chức khai thác hải sản. Thông qua các hoạt động như vậy, bà con ngư dân Gành Hào ngày càng hiểu rõ hơn quần lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm trong quá trình thực hiện khai thác hải sản.

Ông Quách Thanh Phong, ngư dân xã Gành Hào sau khi tham dự phiên tòa cho biết, nhờ được các cấp chính quyền và ngành chức năng thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở mà nhiều năm qua không có trường hợp ngư dân Gành Hào vi phạm chống khai thác IUU.

“Bà con ai cũng hiểu trách nhiệm, nghĩa vụ công dân đối với đất nước. Khai thác trái phép ở ngư trường nước bạn là vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho ngành khai thác thủy sản, ảnh hưởng đến hình ảnh của đất nước”,  ông Quách Thanh Phong chia sẻ.

Nhờ duy trì đều đặn việc tuyên truyền của chính quyền cũng như  các ngành chức năng mà không riêng gì xã Gành Hào, ngư dân ở các địa phương khác của tỉnh Cà Mau cũng hiểu rõ, đồng thời quyết tâm thực hiện tốt các qui định của pháp luật về chống khai thác (IUU). Anh Nguyễn Ngọc Anh, chủ tàu cá Tiến Lên, ở xã Sông Đốc chia sẻ, khai thác hải sản dù có những thời điểm ngư dân gặp rất nhiều khó khăn do sản lượng đánh bắt sụt giảm, giá bán giảm trong khi các chi phí đầu cho chuyến biển tăng nhưng bà con nhắc nhau tuyệt đối không qua vùng biển nước bạn khai thác; đồng thời thực hiện trang bị đầy đủ máy giám sát hành trình, định vị theo qui định theo qui định.

Cùng với các lực lượng khác, những ngày qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau cũng tăng cường chống khai thác (IUU). Đại tá Hà Văn Thanh, Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau cho biết: thực hiện chỉ đạo của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và UBND tỉnh, đơn vị đã xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ cụ thể nhằm ngăn chặn tình trạng tàu cá xâm phạm vùng biển nước ngoài khai thác trái phép.

Theo đó, yêu cầu các đơn vị trực thuộc phối hợp chặt với chính quyền các địa phương ven biển, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động ngư dân chấm dứt khai thác IUU; nắm chắc tình hình hoạt động tàu cá; phát huy hiệu quả hệ thống thông tin, cập nhật dữ liệu vào phần mềm quản lý, kiểm soát tàu xuất – nhập bến, liên thông với cảng cá để quản lý, theo dõi. Đồng thời, duy trì giám sát 24/24 giờ, kịp thời cảnh báo, kêu gọi tàu vượt ranh giới trở về vùng biển Việt Nam và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Tại Hải đội Biên phòng 2 (Ban Chỉ huy Bộ đội biên phòng thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cà Mau), đơn vị đã tổ chức xuất quân tuần tra trên biển kết hợp tuyên truyền, vận động ngư dân phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Cao điểm thực hiện ngày 14/8 – 15/9, lực lượng biên phòng vừa tuần tra, giữ gìn an ninh trật tự trên biển, vừa phát tờ rơi, phổ biến quy định pháp luật cho ngư dân, chủ tàu, thuyền trưởng.

Đơn vị cũng hướng dẫn việc ghi chép, nộp nhật ký khai thác, duy trì thiết bị giám sát hành trình đối với tàu cá từ 15m trở lên, đồng thời tặng cờ Tổ quốc, động viên ngư dân vươn khơi bám biển, bảo vệ chủ quyền biển đảo. Cùng với đó, đơn vị còn đa dạng hóa phương pháp tuyên truyền thông qua các hình thức trực quan như pa nô, áp phích, phát tờ rơi minh họa dễ hiểu, thông qua loa phát thanh, sử dụng mạng xã hội để tiếp cận với ngư dân. Việc áp dụng linh hoạt nhiều hình thức khác nhau không chỉ giúp nâng cao hiệu quả truyền tải thông tin, mà còn tạo được sự gần gũi, thân thiện, làm cho người dân dễ tiếp nhận, ghi nhớ và làm theo.

Tỉnh Cà Mau hiện có gần 5.300 phương tiện tàu cá có đăng ký. Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau, kể từ khi EC có cảnh báo “Thẻ vàng” đối với sản phẩm hải sản khai thác của Việt Nam, công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Công tác chỉ đạo, điều hành quyết liệt; thông tin tuyên truyền về chống khai thác IUU được thực hiện liên tục, hiệu quả; quản lý, rà soát, cập nhật tàu cá đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác được thực hiện nghiêm túc.

Theo đó, 100% tàu cá đã lắp máy VMS, 99,2% tàu cá đã đồng bộ tín hiệu lên hệ thống giám sát hành trình theo quy định và được ngành chức năng theo dõi, giám sát 24/24. Cùng với đó, 100% tàu cá ra vào các cảng được kiểm tra, kiểm soát; việc giám sát sản lượng hải sản qua cảng, truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác, xử phạt các tàu cá vi phạm… được thực hiện đúng quy định.

Để nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định trong bối cảnh Việt Nam chuẩn bị cho đợt làm việc của Đoàn Thanh tra EC, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã ban hành Kế hoạch cao điểm chống khai thác IUU. Theo đó, Chủ tịch  UBND tỉnh yêu cầu các địa phương tổ chức ký cam kết cho các chủ tàu/thuyền trưởng không vi phạm theo quy định (nếu chưa ký cam kết) và lưu trữ, số hóa hồ sơ cam kết chặt chẽ, dễ truy xuất để phục vụ chuyên môn khi cần thiết. Mặt khác, tập trung hoàn thành cập nhật thông tin định danh chủ tàu của tất cả tàu cá đủ điều kiện vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia, phục vụ triển khai định danh tàu cá.

Bên cạnh đó, tỉnh Cà Mau sẽ tăng cường công tác xử lý vi phạm (hành chính, hình sự), xử lý 100% tàu cá mất kết nối VMS (hệ thống giám sát tàu cá), vượt ranh giới, tàu hết hạn giấy phép, tàu hết hạn đăng kiểm còn hoạt động trên biển, không thực hiện sang tên, đổi chủ theo quy định... Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chịu trách nhiệm làm đầu mối hướng dẫn các tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện có hiệu quả các nội dung, nhiệm vụ tại kế hoạch. Sở chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương có liên quan tổ chức thực hiện, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ và theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện các nhiệm vụ; tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo tỉnh về IUU kết quả thực hiện kế hoạch.

Với quyết tâm, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị cùng ý thức chấp hành nghiêm của ngư dân, việc phòng, chống khai thác IUU tại Cà Mau đã và đang có những chuyển biến tích cực, qua đó góp phần cùng cả nước sớm gỡ “thẻ vàng” của EC, giữ vững uy tín ngành thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.